حرفهای حکیمانه، حرف پند آموز

اگر
امیدواری که رنجت بار نیکو دهد هرگز گفتار آموزگاران را خوار مدار و از فرمانشان سر
مپیچ . بزرگمهر بختگان

توانگر
کسی است که به آنچه خداوند توانا نصیبش کرده خرسند باشد . زیرا شوریده بخت تر و پراکنده
خاطرتر از آزمند کسی نیست . بزرگمهر بختگان

بیدارترین
، هشیارترین ، و پسندیده ترین کسان ، دانای سالخورده ای باشد که دانش به تجربت آموخته
است . بزرگمهر بختگان

آنکه
در طلب کمال است باید خرد ور و با دانش باشد . بزرگمهر بختگان

به
بسیار گفتن آبروی خود مبر . بزرگمهر بختگان

خوشا
به حال پیمان منشانی که وجودشان به پیرایه پاکی و شرم آراسته شده . بزرگمهر بختگان

اگر
پرسند کیستی باید هنرهای خویش را بشماری . بزرگمهر بختگان

باید
پیوسته به پروردگار بی همتا رو آوریم ، در هر کاری او را بینا دانیم و باور کنیم که
روزی ده مختار اوست . بزرگمهر بختگان

آز
مایه نگرانی و تشویش خاطر است . بزرگمهر بختگان

در
حق کسی که قدر نیکمردی نشناسد نیکی نشاید . بزرگمهر بختگان

گشاده
دلان بختیارانند . بزرگمهر بختگان

آسوده
حال کسی است که بردبار است . بزرگمهر بختگان

آن
که آرزوی سروری دارد باید هنر بسیار داشته باشد. بزرگمهر بختگان

هرگز
در کژی و کاستی نمی کوبد و جز ره رادی و راستی نمی پوید . بزرگمهر بختگان

هفت
چیز نشان بی خردی است : خشم آوردن بر بی گناه ، بخشش به ناسزاوار ، ناسپاسی به یزدان
، پراکندن راز ، دست زدن به کار ناسودمند ، اعتماد به مردمان نا استوار ، لجاج و ستیهندگی
در درغگویی . بزرگمهر بختگان

کسی
که در انجمن خاموش بماند دل آسوده است . هوش و دل و جان از شنیدن و به خاطر سپردن سخن
دانندگان توشه می یابد . بزرگمهر بختگان

هنر
خردمند در این است که عیب خویش را دریابد و به رفع آن بکوشد . بزرگمهر بختگان

چون
به کسی اجازه دادی که در حضورتو سخن بگوید بر او درشتی و تندی مکن و بمان تا سخنش را
به پایان برد . بزرگمهر بختگان

چون
دل راست اندیش و زبان راستگو باشد در کاستی و نادرستی بسته می شود . بزرگمهر بختگان

از
دانش آموختن هیچ زمان ناآگاه ممان ، گرچه در این راه رنجها کشی ، مبادا که دلت از آموختن
ناتوان و آشفته گردد . بزرگمهر بختگان

خرد
، آدمی را گرانبهاترین چیز است ، و خداوند خرد در هر دو جهان کامروا و سرافراز است
. و اگر از خلعت خرد محروم بود دانش بجوید ، چه دانشور سرور سروران است . و اگر از
آن هم بی بهره بود باید دلیر باشد و در میدان نبرد بی باک باشد تا در نظر پادشاه گرامی
، و پیوسته شاد و فرمانروا باشد .و اگر این نیز نداشت دیگر درخور زنده ماندن نیست ،
و بهتر است که مرگ وی را دریابد . بزرگمهر بختگان

آنکه
در آموختن جهد نمی کند هرگز نباید در انجمن دانایان لب به گفتار بگشاید . بزرگمهر بختگان

دوستان
برای نخجیر دشمنان چون تیر و پیکان اند . بزرگمهر بختگان

در
نظر خردمند شادیی که غم به دنبال دارد بی ارزش است . بزرگمهر بختگان

تن
به تن آسانی و کاهلی نباید سپرد . کاری باش و از این راه شادی و آسایش فراهم کن . بزرگمهر
بختگان

چون
بخشنده ای با مستحق بخشش و کرم کرد در دل احساس شادی و فرح کند ، و ببالد . اما نیکی
کردن به ناسزاوار روا نیست ، چه او هرگز قدر احسان را نمی شناسد و همچنانکه از خار
خشک گل نمی روید ، ارج نهادن به نیکی را نمی داند . اگر از گنگی یا کری چیزی بپرسیم
دور نیست که به گونه ای پاسخ گوید ، اما نشدنی است که نااهل و ناسزاوار قدر احسان را
بشناسد و سپاس گوید . بزرگمهر بختگان