جملات حکیمانه- پند های بزرگان

ده
چیز بر ده گروه خاصه بر دانش پژوهان نکوهیده است : دروغ گفتن به فرمانروا ، سپهبدی
که زر بر سپاه خویش نپراگند ، مرد سپاهی که از پیکار بهراسد ، دانشمندی که چون چیزی
در نظرش مطبوع افتد دل به هوس سپارد و از گناه نترسد ، پزشکی که خود بیمار و دردمند
شود . تنک مایه ای که به دروغ به سرمایه و دارایی خویش نازد ، سفله ای که بر هر کس
که چیزی دارد رشک برد ، خردمندی که زود خشم بود ، و به چیز کسان طمع ورزد ، کسی که
رهنمایی از نادان امید دارد ، و آنکه کارگاه و یا بنیادی سترگ را به کاهلی سپارد ،
و بی خردی که خردجوی نباشد . بزرگمهر بختگان

آدمی
باید از گناه بپرهیزد ، هر چه را به خویش نمی پسندد به دوست و دشمن خود روا ندارد
. بزرگمهر بختگان

خرد
بر سر جان چون افسری تابنده است و مدارا و مهربانی به قدر همسنگ خرد است . بزرگمهر
بختگان

آنکه
به خداوند پاک و مهربان بیش از دگران امید و بیم بسته است ، بیش از همه در خور ستایش
است . بزرگمهر بختگان

روشندل
و نکته دان کسی است که سخنان کوتاه و پر معنی بگوید . بزرگمهر بختگان

دل
اهل دانش وقتی شاد می گردد که بردبار بوده و مردم بی شرم را به خویش نزدیک نکند . بزرگمهر
بختگان

زورمندترین
و پر گزنده ترین اهرمن آز است ، که دیوی است ستمکار و دیر ساز . بزرگمهر بختگان

خردمند
هرگز غم آنچه را از دستش رفته نمی خورد ، حتی اگر عزیز ترین کسش مرد و وی را به خاک
سپرد ، شکسته غم و درد نمی گردد ، دیگر آنکه مرد خردور از نادیدنیها چنان دل می کند
که باد از بید می گذرد . بزرگمهر بختگان

همرزمان
هوشیار اختیار کن ، و اگر خصم بر تو تیز گردیداز او برمتاب . اما چون یقین کردی که
در برابر او تاب پایداری نداری به جنگ مکوش و با خصم پر توان میاشوب . بزرگمهر بختگان

در
خوردن اندازه نگهدار که پر خوردن مایه زورمندی نیست . بزرگمهر بختگان

چون
دانستی که خدا از خاکت آفریده کردنکشی و خود رایی مکن . بزرگمهر بختگان

اگر
بخردی هرگز گرد بدی مگرد ، که نیکوترین کسان آن بود که بیرون و دترونش پاکیزه و نیک
باشد . بزرگمهر بختگان

دل
آدمی بنده آرزوست ، سرشتها یکسان نیست ، هر کس خویی دارد ، و جویا و خواهان چیزی است
. بزرگمهر بختگان

خرد
در نظر گاه مردمان آزاده و نیکخو جهان پر از شادی و شکوه می نماید . بهره خردمندان
و امید واران همیشه شادکامی است . بزرگمهر بختگان

دبیر
اگر رایمند و هوشمند باشد ، خط نیکو بنویسد ، کم گو ، پارسا، شکیبا ، با دانش ، راستگوی،
وفادار ، و تازه روی باشد شرف همصحبتی فرمانروا را می یابد . بزرگمهر بختگان

هر
که را زر و سیم و خواسته است باید در خرج کردن اندازه نگهدارد ، نه چندان گشاده دست
باشد که مدتی کوتاه بی چیز و بینوا گردد ، و نه چندان در نگهداری آن بکوشد و برخود
سخت بگیرد که به مال اندوختن و خست طبع منسوب و معروف شود . بزرگمهر بختگان

هرگز
سخنی که خرد نپسندد بر زبان میاور . بزرگمهر بختگان

دانا
هرگز برده و زبون خواسته نمی شود ، و در راه اندوختن مال ، خویش را در تنگی و رنج نمی
افگند .اما خصم خرد و روان روشن ، کردار بد است . بزرگمهر بختگان

شتاب
زدگی از سبکساری باشد ، و هر که شتابزده باشد و آهستگی ندارد همواره پشیمان و غمناک
باشد ، و مردم سبکسار در چشم مردمان حقیر باشد . بزرگمهر بختگان

فرو
ریزی سلسله های بزرگ از آن جهت است که بر کارهای بزرگ کاردان خُرد و نادان گماشتند
، و دیگر آن که دانش را و اهل دانش را دشمن داشتندی . بزرگمهر بختگان

خردوران
همیشه به راه آزادگان و راستان می روند . بزرگمهر بختگان